Zdrowie

Dlaczego zdrowe warzywa mogą być trujące? Poznaj rośliny Psiankowate.

Rośliny Psiankowate: Fascynująca Rodzina o Wielu Aspektach

Dziś pragnę podzielić się z państwem ciekawostkami na temat roślin psiankowatych, fascynującej rodziny roślin, których historia sięga głęboko w kulturę, medycynę i kuchnię.

Rośliny psiankowate, znane również jako Solanaceae, to grupa roślin o zróżnicowanym wyglądzie i właściwościach, które od wieków towarzyszą ludzkości. Nazwa psiankowate ma niejednoznaczne źródła, a według miejscowych wierzeń niektóre z tych roślin były używane historycznie jako substancje narkotyczne i halucynogenne. Rodzina ta obejmuje aż 2500 różnych gatunków, ale tylko niewielka część z nich jest spożywana jako pokarm. Wielu przedstawicieli roślin psiankowatych znajdowało i znajduje zastosowanie w medycynie i przemyśle, a niektórym z nich przypisywane były właściwości magiczne.

Alkaloidy są kluczowym elementem wyróżniającym te rośliny w porównaniu do innych. Są to skomplikowane związki azotowe, których obecność jest szczególnie wysoka w warzywach psiankowatych. Te substancje wykazują silne działanie fizjologiczne na organizm ludzki i zwierzęcy. Spożycie roślin psiankowatych w różnych sytuacjach i w różnych ilościach może przynieść poważne szkody zdrowotne, a w skrajnych przypadkach nawet prowadzić do śmierci.

Ze względu na ich silne właściwości fizjologiczne, konieczne jest zachowanie ostrożności przy ich stosowaniu, zarówno w kontekście medycznym, jak i spożywczym. W związku z tym rośliny te stanowią fascynujący obszar badawczy z punktu widzenia zarówno botaniki, jak i medycyny.

Do rodziny psiankowatych zaliczamy również grupę warzyw, które od dawna stanowią istotną część diety wielu ludzi. Wśród najbardziej popularnych i powszechnie używanych wyróżnić można pomidory, ziemniaki, paprykę oraz bakłażany. Do tej rodziny należą również różne zioła i przyprawy takie jak pieprz cayenne czy ziele angielskie. Powszechnie dostępnych mamy też mnóstwo produktów spożywczych takich jak ostry sos, keczup, sos marinara, salsa czy chipsy, które również zawierają warzywa psiankowate jako podstawowe składniki.

Biorąc pod uwagę wysoką koncentrację składników odżywczych, wielu lekarzy i dietetyków zaleca spożywanie warzyw psiankowatych. Niemniej jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę, że oprócz obfitości cennych składników odżywczych, rośliny te posiadają również cechy, które mogą działać niekorzystnie na organizm. Jest to związane z obecnością w nich znacznej ilości lektyn, kalcytriolu oraz glikoalkaloidów.

W małych ilościach te substancje nie powinny stanowić zagrożenia toksycznego, jednak konieczna jest rozwaga przy ich spożywaniu.

Oprócz lektyn ciekawą substancją występującą w roślinach psiankowatych jest kalcytriol, organiczny związek chemiczny, który występuje jako jedna z form witaminy D. Jego obecność może być szkodliwa ze względu na sposób metabolizowania, co może prowadzić do rozwinięcia chorób stawów.

W kontekście roślin psiankowatych warto zastanowić się nad toksycznością solaniny. Glikoalkaloidy, naturalne pestycydy obecne w niektórych roślinach, obejmują solaninę, tomatynę i kapsaicynę. Solanina będąca organicznym związkiem chemicznym dominuje zwłaszcza w niedojrzałych ziemniakach oraz bakłażanach. Spożycie solaniny w ilości około 400 mg może prowadzić do poważnego zatrucia, manifestującego się biegunką, wymiotami i mdłościami.

Przechodząc do kapsaicyny, organicznego związku nadającego ostry smak papryce chili, warto podkreślić jego korzystne aspekty dla zdrowia.

Jest to substancja o wielu właściwościach:

  • Obniża ciśnienie krwi
  • Działa przeciwbólowo
  • Zapobiega zmianom neurodegeneracyjnym
  • Hamuje rozwój bakterii
  • Posiada właściwości antyoksydacyjne
  • Przyspiesza metabolizm
  • Jest cennym źródłem witaminy C
  • Wykazuje działanie antynowotworowe

Warto jednak unikać spożywania tego związku w nadmiarze, ponieważ może stać się trucizną. Ciekawym jest również fakt, że kapsaicyna znajduje zastosowanie jako łagodna broń chemiczna używana do rozpraszania tłumów i w samoobronie.

Spożywanie roślin z rodziny psiankowatych jest ogólnie bezpieczne dla większości zdrowych osób. Niemniej jednak, osoby borykające się z pewnymi schorzeniami powinny ograniczać ich spożycie. Do takich osób zaliczamy m.in. osoby chorujące na reumatoidalne zapalenie stawów, choroby autoimmunologiczne oraz osoby z problemami z układem pokarmowym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *